Covid toplumu nasıl etkileyecek?
HABERCİ GAZETESİ 10 NİSAN 2020
Balıkesir Psikiyatri Derneği Başkanı Psikiyatri Uzmanı Sedat İrgil, Covid-19 hastalığında demanslı hasta yakınlarına öneriler, karantinanın ruhsal etkileri ve koruyucu önlemler, 65 yaş üstündekiler ruhsal açıdan iyi kalmak için ne yapmalı, psikiyatrik tedavisi devam edenler ne yapmalı, Covid toplumu nasıl etkileyecek? Belirsizlikler neler?, Bundan sonra ne olacak? konularını HABERCİ’ye anlattı.
Balıkesir Psikiyatri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Psikiyatri Uzmanı Sedat İrgil, Covid-19 salgınının başta psikiyatri rahatsızlığı olanlar ile toplumu nasıl etkileyeceği hakkında HABERCİ’ye açıklama yaptı.
İrgil, “Hastalığın öldürme oranı çok düşük ancak yayılma hızı çok fazla. Karantina ve sosyal mesafe bu hızı düşürmek ve sağlık sisteminin tolere edebileceği hasta sayısında tutmak için. Ancak tüm toplumun gündelik yaşamı, alışkanlıkları, değişti birden bire. Böyle bir sorunla hiçbir günümüz toplumu karşılaşmamıştı. O yüzden kurumlar ve alıştığımız kurallarda yetmiyor sanırım, tüm toplumlarda benzer eğilimler var. Aile içi şiddet artıyor karantinada, hem eşler arasında hem de ebeveyn ve çocuk arasında, muhtemelen doğumlarda artacak. Ancak bu durum ilk kez yaşandığı için bizde izleyip öğreneceğiz” dedi.
“DEMANS HASTALARI NASIL ETKİLENİR?”
Psikiyatri Uzmanı Sedat İrgil, demans hastalarının korona virüsten etkileşimiyle ilgili şu uyarıları yaptı “Hastalığın doğası gereği ileri yaşta bu hastalar ve 65 yaş üstünde genellikle iki yandaş hastalık ve üçten fazla ilaç kullanımı ile geliyor bize. Ülkemizde vücudun direncini kıran çinko ve D3 eksikliği de çok yaygın. Çok iyi bakılmazlarsa demans hastalarımız ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalabilir. Bu kişilerin temizlik ve hijyene uymaması bakım verenleri de zorlayabilir. Ancak ılımlı ve orta evre demanslar, eğer aileleri ile kalıyorsa sanırım daha doyumlu bir zaman geçiriyorlardır; tüm aile bireyleri evde çünkü.”
“KARANTİNANIN İNSAN PSİKOLOJİSİNE ETKİSİ NASILDIR?
İrgil, “Biricik, eşsiz” olduğumuza inanırız. Üçüncü sayfa haberleri başkaları içindir, “bize bir şey olmaz” gibi gelir. Karantina biraz kırdı bunu, bir zorlama olması da, insanın kendine güvenini azaltan bir etken. Ancak gerek bulaştırma korkusu gerekse geleceğe dönük belirsizliklerin yarattığı kaygı çok fazla ve daha etkili” dedi.
“BELİRSİZLİKLER NELER?”
İrgil şöyle devam etti “Karantina birkaç hafta daha uzayacak gibi ayrıca sanırım bitse bile sosyal mesafe tedbirleri bir yıla kadar uzayabilir. Okullar açılacak mı? Sorusundan işimi kaybeder miyim ? gibi onlarca soru var. Aslında, devletin her kurumunun üç-altı aylık süreçte ne gibi tedbirler alacağını net ortaya koyup güven vermesi bu kaygıları azaltabilir. Bizim gibi klinisyenler; şimdilik sahada çarpışan sağlık ekiplerine destek olmaya çalışıyoruz. Sağlık sistemi, çok büyük yük altında ve sağlık çalışanları hem fizik hem duygusal anlamda yorgun, desteğe çok ihtiyaçları var. Gerek Türk Psikiyatri Derneği gerekse bağımsız psikiyatri uzmanı ve psikolog grupları, ücretsiz online danışmanlık veriyorlar. Sağlık Bakanlığı RUHSAD diye sağlıkçılara özel bir psikiyatrik destek sistemi başlattı. Yoğun bakım, hastane, yataklı birimler ve acillerde etkilenen meslektaşlarımıza online hizmet verilecek. Aynı çalışmayı Psikiyatri Derneği merkezi de yaptı ve resmi sayfalarında sağlıkçılar için bu destek numarasını yayınladı. Balıkesir Psikiyatri Derneği olarak genel merkezi destekliyoruz. Duyarlı meslektaşlarımızla sürekli bilgi alışverişindeyiz.
“BUNDAN SONRA NE OLACAK?”
Sağlık açısından Balıkesir çok değerli hekimlere sahip, belki biraz hırpalanacağız ancak Balıkesir’in büyük ölçüde çok hasar almadan atlatacağını düşünüyorum. Ancak; ekonomik kaygılar ve arkadan gelebilecek yeni salgın kaygıları galiba psikiyatrinin hasta yükünü arttıracak. Ciddi bir sosyal dönüşüm olacağı da her yerde yazılıyor. Olumlu taraf, bu kriz sağlıkta uzaktan tedavileri, uzaktan eğitimi inanılmaz öne çıkardı. Sanırım bu anlamda çok farklı bir dünya geliyor.” Cengiz GÜNER
