Menopoz Döneminde Hormon Tedavisi ve Demans
Menopoz sonrası kullanılan östrojen hormonu, beyni bunamadan koruyup, zihinsel yetileri daha kalıcı kılabilir mi? Kadınların yer aldığı küçük odak gruplarda yapılan laboratuvar araştırmaları ve gözlemsel çalışmalar, bunun olabileceğini öngörüyor. Öte yandan Mayıs 2003’de bilim adamlarının yer verdiği geniş bir klinik çalışma raporuna göre; 65 yaş ve üstü kadınlarda östrojen ve progesteron hormonlarının her gün alımının bunamadan koruyucu bir özelliği olmadığını veya zaman içinde ilerleyişini yavaşlatmadığını ortaya koydu. Hatta gerçekte, östrojen ve progesteron alan yaşlı kadınlar, kontrol grubundaki kadınlara oranla iki kat daha bunama riskine sahip bulundular. Bu kez de kadınların menopoz sonrası hormon tedavisi uygulaması görmelerinin, bunamadan koruyucu veya zihinsel yetileri kalıcı kılmakla ilgili olmadığı öngörüldü.Menopoz sonrası hormon tedavisi ya da hormon takviye terapisi (hormone replacement therapy- HRT) menopoz sonrası kemik erimesi ile sıcak basmalarını önlemek amaçlı kullanılmaktadır. Rahime sahip olan kadınlar, östrojen ve progesteronun sentetik halini rahim duvarının kalınlaşmasını önlemek amaçlı almaktadırlar. Bu da rahim kanser riskini az da olsa artırmaktadır. Rahmi olmayan kadınlar ise; sadece östrojen kullanmaktadır.
Araştırmacılar, Kadın Sağlık Girişimi’nin (Women’s Health Initiative- WHI) alt çalışma grubu olan Kadın Sağlık Girişim Hafıza Çalışması’nın (Women’s Health Initiative Memory Study-WHIMS) içinde yer alıyorlardı. Bulgular, her yıl kontrol grubundaki 10.000 ileri yaştaki kadınlardan 22’sine bunama teşhisi koyulurken, her 10.000 ileri yaş grubu kadınlardan östrojen ve progesteron alanlar arasında da 45’ine bunama teşhisi konduğu şeklindeydi. Kadınlarda rastlanılan bunama çeşidinde birinci sırayı Alzheimer hastalığı alırken, vasküler demans ikinci sırada yer aldı. İki grup karşılaştırıldığında, hafif derecede bilişsel bozukluk tanısı bağlamında gruplar arasında belirgin bir fark gözlemlenmedi.
1992 yılında Ulusal Sağlık Enstitüleri menopoz sonrası kadınları kalp hastalıkları, göğüs, kolon ve rektum kanserleri ile östeoropozdan korumayı öğrenmek amacıyla başladı. Kadın Sağlık Girişimi, menopoz sonrasındaki hormon tedavisinde yaşanan ve zararlarını olasılık hesabında ortaya koyacak klinik çalışmalara sahiptir. Kadın Sağlık Girişimi Hafıza grubu, Kadın Sağlık Girişimi’nden gelen 65 yaş ve üstü kadınları kapsar ve menopoz sonrası hormon tedavisinin yaşlı kadınları bunamadan, zihinsel yetileri kaybetmeden alıkoymayı amaçlar.
Kadın Sağlık Girişimi’nde yaklaşık 27.000 kadın, 50-79 yaşları arasında östrojen veya östrojen+progesteron aldı ve bir de ilaç aldığını zanneden ancak aslında etkisi olmayan ilaç verilen kontrol grubu oluşturuldu.
Temmuz 2002’de östrojen ve progesteron alan grup, bilim adamaları tarafından kalp krizi, göğüs kanseri, felç vb. riskler nedeniyle durduruldu. Öte yandan bu kombinasyon, daha az kalça fraktörü ve kalın bağırsak kanseri açısından yararlı oldu. Bilimadamları yine de Kadın Sağlık Girişimi’ndeki çalışmada, östrojen+progesteron alımındaki risklerin yarardan daha fazla olduğuna inandılar.Böylece araştırmada, östrojen+ progesteron alan kadınların ilaç kullanımı durduruldu. Sadece östrojen alan kadınların ise ilaç kullanımına devam etmesine izin verildi.
Kaynak : Alzheimer Vakfı
Sayfa içeriği bilgilendirme amaçlıdır. İlk adım olarak aile hekiminize danışabilirsiniz.
