Balıklarda Metilmerkür Seviyesi

Harvard’dan bilim adamları morina balığı, Atlantik mavi yüzgeçli orkinos ve kılıç balığı gibi balıklarda metil-merkür seviyelerinde artış gözlemlediler. Aşırı avlanma ve okyanusların ısınmasının bu artışa neden olabileceğini bildirdiler.

Balık, zengin vitamin içeriği ve güçlü besin değeri bakımından hem çocukların hem de yetişkinlerin  ve hamilelerin düzenli olarak tüketmesi gereken bir gıdadır. Yaşadığı denize ve mevsimine göre değişmekle birlikte özellikle kış aylarında taze ve çok çeşitli olan balık, haftada en az 2-3 gün sofrada bulunmalıdır.

Atmosfere salınan(yakıt olarak kömürün kullanımı ve bazı kimyasal maddelerin üretimi sırasında da  açığa çıkabilen) Civa tatlı su ve deniz suyunda çözünür.  Metil mercury denilen civa türü bir nörotoksindir, yani sinir sisteminin işleyişini ve gelişimini bozabilir. Metilmerkürün çoğunluğu su kirliliği ile oluşur. Su filtreleyen algler ve mercanlar toksik maddeyi emer ve nihayetinde dokularda nörotoksini depolayan karides, kalamar ve daha küçük balıklar tarafından yenir. Bu tür deniz canlıları, sırayla, daha uzun yaşayan, vücutlarında daha fazla metil-merkür biriken deniz balıkları için temel besin kaynağıdır. Besin zincirinin tepesindeki yaşam ömrü uzun olan balıklar toksinin çoğunu biriktirir. Bu sürece biyoakümülasyon denir ve ne yazık ki, insanların bu maddeye bağışıklığı yoktur.  Amerika Birleşik Devletleri’ndeki metilmercury maruziyetinin %80’inden fazlasının balık tüketiminden geldiği tahmin edilmektedir.

Yediğimiz birçok balık türünde bulunan metil-merkür seviyelerinin hızla yükselmesi balık seçiminin dikkatli yapılması gerektiğini göstermektedir. Nörotoksinin yükselen seviyeleri kesinlikle endişe verici olmakla birlikte, bundan öğrenebileceğimiz bir ders, her tür balığın toksik olmadığı ve hatta ölçülü olarak tüketilebilecek olanların bile çoğunluğunun alınabileceğidir. Balık, sağlıklı bir diyet için gereklidir, mükemmel bir protein, demir, vitamin ve sağlıklı yağ kaynağıdır ve diyetlerimizden kesmek yarardan daha fazla zarar verir, bu nedenle balık yemeye devam edilmelidir. Bu kuralın tek istisnası, hamile kadınlar ve 2 yaşın altındaki çocuklardır, çünkü metilmer, beyin gelişimi için özellikle tehlikelidir. Bu nedenle hamileler ve çocuklar balık seçimine dikkat etmelidir. Ulusal Sağlık Enstitüleri’ne (NIH) göre, Merkür zehirlenmesi aylar veya yıllar süren yavaş bir süreçtir. Merkür zehirlenmesi işitme ve görme değişikliklerine, kişilik değişikliklerine, hafıza problemlerine, nöbetlere ya da felce neden olabilir. Çocuklar civaya maruz kaldıklarında, gelişimsel veya kas koordinasyon problemleri yaşayabilirler. Merkür hücrelerin, özellikle de sinir ve kasın kalsiyum kanallarına müdahale eder.

Aşağıdaki linkte FDA tarafından 2019 itibariyle güncellenmiş liste bulunmaktadır.

https://www.fda.gov/food/consumers/advice-about-eating-fish

Listeye göre en çok etkilenen deniz hayvanları türleri, köpekbalıkları, kılıçbalığı, ton balığı, kral uskumru, Alaska morina balığıdır. Ayrıca marlin, lüfer, orfoz, İspanyol ve Körfez uskumru ve Şili levreğinden kaçının.

Güvenli balıklar;

• Hamsi
• Butterfish
• Kedi balığı
• İstiridye
• Yerli yengeç
• Kerevit / kerevit
• Sakal (Atlantik)
• Pisi balığı
• Mezgit balığı (Atlantik)
• Barlam balığı
• Ringa
• Uskumru (N. Atlantik, Chub)
• Tekir
• İstiridyeler
• Levrek (okyanus)
• Yaldızlı pisibalığı
• Konserve somon balığı
• Taze somon
• Sardalya
• Deniz tarağı
• Shad (Amerikan)
• Karides
• Sole (Pasifik)
• Kalamar (kalamar)
• Tilapia
• Tatlı su alabalığı
• Beyaz balık

Sayfa içeriği bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için lütfen hekiminize başvurun.